બિઝનેસ સ્ટડીઝ અને એકાઉન્ટન્સીના અભ્યાસક્રમો સિનિયર સેકન્ડરી એજ્યુકેશનના + 2 તબક્કે રજૂ કરવામાં આવ્યા છે કારણ કે commerપચારિક વાણિજ્ય શિક્ષણ શાળાના પ્રથમ દસ વર્ષ પછી આપવામાં આવે છે. તેથી, તે જરૂરી છે કે આ વિષયોમાં સૂચનાઓ એવી રીતે આપવામાં આવે કે વિદ્યાર્થીઓને વ્યવસાય (વેપાર અને ઉદ્યોગ) સાથે જોડાયેલા સિદ્ધાંતો અને વ્યવહાર તેમજ સમાજ સાથેના તેમના સંબંધોની સારી સમજ હોવી જોઈએ.

વ્યાપાર એ એક ગતિશીલ પ્રક્રિયા છે જે સતત બદલાતા વૈશ્વિક વાતાવરણમાં તકનીકી, કુદરતી સંસાધનો અને માનવ પહેલને એક સાથે લાવે છે. ધંધાનું સંચાલન કરે છે તે માળખાને સમજવા માટે, વ્યવસાય પ્રક્રિયાઓનું સંગઠન અને સંચાલન અને તેના પર્યાવરણ સાથેની ક્રિયાપ્રતિક્રિયાનો વિગતવાર અભ્યાસ જરૂરી છે.

વૈશ્વિકરણથી સંગઠનોના વ્યવસાયની વ્યવહારની રીત બદલાઈ ગઈ છે.

ઇન્ફર્મેશન ટેકનોલોજી વધુ અને વધુ સંસ્થાઓમાં વ્યવસાયિક કામગીરીનો એક ભાગ બની રહી છે. કોમ્પ્યુટરાઇઝ્ડ સિસ્ટમ્સ ઝડપથી અન્ય સિસ્ટમોને બદલી રહી છે. ઇ-વ્યવસાય અને અન્ય સંબંધિત વિભાવનાઓ ઝડપથી આગળ વધી રહી છે જેને અભ્યાસક્રમમાં ભાર મૂકવાની જરૂર છે.

વ્યાપાર અધ્યયનનો અભ્યાસક્રમ, વિદ્યાર્થીઓને ફેરફારોનું વિશ્લેષણ, સંચાલન, મૂલ્યાંકન અને પ્રતિક્રિયા આપવા માટે તૈયાર કરે છે જે વ્યવસાયને અસર કરે છે. તે વ્યવસાયના વાતાવરણને જોવાની અને ક્રિયાપ્રતિક્રિયા કરવાની રીત પ્રદાન કરે છે. તે એ હકીકતને માન્યતા આપે છે કે વ્યવસાય પ્રભાવિત કરે છે અને સામાજિક, રાજકીય, કાનૂની અને આર્થિક દળોથી પ્રભાવિત છે.

 વ્યવસાયિક વલણ પેદા કરવા અને ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવવા માટે વિદ્યાર્થીઓમાં કુશળતા વિકસાવવા, સ્વ રોજગાર સહિતના કાર્યની દુનિયા.

 વ્યવસાયની પ્રક્રિયા અને તેના પર્યાવરણની સમજ સાથે વિદ્યાર્થીઓને વિકસાવવા;

 ગતિશીલ પ્રકૃતિ અને વ્યવસાયના આંતર-આધારિત પાસાઓથી વિદ્યાર્થીઓને પરિચિત કરવા;

 વેપાર, વેપાર અને ઉદ્યોગના સિદ્ધાંત અને પ્રથામાં રસ વિકસાવવા માટે;

 વિદ્યાર્થીઓને કોઈ વ્યવસાયી કંપનીની કામગીરી ગોઠવવા અને સંચાલિત કરવાની પ્રક્રિયાના સૈદ્ધાંતિક પાયા સાથે પરિચિત કરવા માટે;

 વિદ્યાર્થીઓને વ્યવસાયિક પ્રવૃત્તિના આર્થિક અને સામાજિક મહત્વ અને ત્યાંથી થતા સામાજિક ખર્ચ અને લાભોની પ્રશંસા કરવામાં મદદ કરવા માટે;

વ્યવસાયના સંચાલન અને સંસાધનોના સંચાલનની પ્રથાથી વિદ્યાર્થીઓને પરિચિત કરવા;

 ગ્રાહકો, નોકરીદાતાઓ, કર્મચારીઓ અને નાગરિકો તરીકે વધુ અસરકારક અને જવાબદારીપૂર્વક કાર્ય કરવા માટે વિદ્યાર્થીઓને સક્ષમ કરવા;

વિભાવનામાં અર્થ અને સુવિધાઓ શામેલ છે

 ભારતમાં વેપાર અને વાણિજ્યનો ઇતિહાસ: સ્વદેશી બેન્કિંગ સિસ્ટમ, મધ્યસ્થીઓનો ઉદભવ, પરિવહન, વેપાર સમુદાયો: વેપારી નિગમો, મુખ્ય વેપાર કેન્દ્રો, મુખ્ય આયાત અને નિકાસ, વિશ્વ અર્થતંત્રમાં ભારતીય ઉપ-ખંડની સ્થિતિ.

• વ્યાપાર - અર્થ અને લાક્ષણિકતાઓ

• વેપાર, વ્યવસાય અને રોજગાર- કન્સેપ્ટ

 વ્યવસાયનાં ઉદ્દેશો

 વ્યવસાયિક પ્રવૃત્તિઓનું વર્ગીકરણ - ઉદ્યોગ અને વાણિજ્ય

• ઉદ્યોગ-પ્રકાર: પ્રાથમિક, ગૌણ, ત્રીજા અર્થ અને પેટા જૂથો

• વાણિજ્ય-વેપાર: (પ્રકાર-આંતરિક, બાહ્ય; જથ્થાબંધ અને છૂટક) અને વેપાર માટે સહાયક; (બેંકિંગ, વીમો, પરિવહન, વેરહાઉસિંગ, સંદેશાવ્યવહાર અને જાહેરાત) - અર્થ

 વ્યવસાયનું જોખમ-કન્સેપ્ટ

આ એકમમાંથી પસાર થયા પછી, વિદ્યાર્થી / શીખનાર સક્ષમ હશે:

 ભારતમાં વેપાર અને વાણિજ્યનો ઇતિહાસ પરિચિત કરવો

 આર્થિક અને બિન-આર્થિક પ્રવૃત્તિઓના વિશેષ સંદર્ભ સાથે વ્યવસાયનો અર્થ સમજો.

 વ્યવસાયની લાક્ષણિકતાઓ વિશે ચર્ચા કરો.

 વ્યવસાય, વ્યવસાય અને રોજગારની કલ્પનાને સમજો.

વ્યવસાય, વ્યવસાય અને રોજગાર વચ્ચે ભેદ.

 વ્યવસાયના આર્થિક અને સામાજિક ઉદ્દેશોની પ્રશંસા કરો.

 ધંધામાં લાભની ભૂમિકાની તપાસ કરો.

 વ્યાપાર પ્રવૃત્તિઓ-ઉદ્યોગ અને વાણિજ્યની વ્યાપક કેટેગરીઓ સમજો.

 વિવિધ પ્રકારના ઉદ્યોગોનું વર્ણન.

 વેપાર માટે વાણિજ્ય, વેપાર અને સહાયકો વિશે ચર્ચા કરો.

 વેપાર કરવા માટે વિવિધ પ્રકારના વેપાર અને સહાયકોના અર્થની ચર્ચા કરો.

 વેપાર માટે વાણિજ્ય અને સહાયકની ભૂમિકાની તપાસ કરવી.

 એકમાત્ર માલિકીની કલ્પના, યોગ્યતાઓ અને મર્યાદાઓ.

ભાગીદારી-કલ્પના, પ્રકારો, યોગ્યતાઓ અને ભાગીદારીની મર્યાદા, ભાગીદારી પેઘીનું નોંધણી, ભાગીદારી ખત. ભાગીદારોના પ્રકાર.

• હિન્દુ અવિભાજિત કૌટુંબિક વ્યવસાય: ખ્યાલ

સહકારી મંડળીઓ-કલ્પના, યોગ્યતા અને મર્યાદાઓ.

• કંપની - કલ્પના, યોગ્યતા અને મર્યાદાઓ; પ્રકારો: ખાનગી, જાહેર અને એક વ્યક્તિ કંપની - કન્સેપ્ટ

 કંપનીની રચના - કંપનીની રચનામાં તબક્કાઓ, મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજોનો ઉપયોગ.

 વ્યવસાયિક સંગઠનના ફોર્મની પસંદગી

આ એકમમાંથી પસાર થયા પછી, વિદ્યાર્થી / શીખનાર સક્ષમ હશે:

 વ્યવસાયિક સંગઠનોના વિવિધ સ્વરૂપોની સૂચિ બનાવો અને તેનો અર્થ સમજો.

 એકલા માલિકીની ખ્યાલ, યોગ્યતા અને મર્યાદાઓને ઓળખો અને સમજાવો.

 ભાગીદારી પે ઘીની ખ્યાલ, યોગ્યતાઓ અને મર્યાદાઓને ઓળખો અને સમજાવો.

 અવધિના આધારે અને જવાબદારીના આધારે ભાગીદારીના પ્રકારોને સમજો.

 ભાગીદારી પે ઘીની નોંધણી કરવાની આવશ્યકતા જણાવો.

કાર્યકારી, ઊંઘ, ગુપ્ત, નજીવા અને એસ્ટોપેલ દ્વારા ભાગીદારના પ્રકારોની ચર્ચા કરો.

 હિન્દુ અવિભાજિત કૌટુંબિક વ્યવસાયની કલ્પનાને સમજો.

 સહકારી મંડળીઓની વિભાવના, યોગ્યતા અને મર્યાદાઓને ઓળખો અને સમજાવો.

 ખાનગી અને જાહેર કંપનીઓની કલ્પના, યોગ્યતા અને મર્યાદાઓને ઓળખો અને સમજાવો.

 એક વ્યક્તિની કંપનીનો અર્થ સમજો.

 ખાનગી કંપની અને જાહેર કંપની વચ્ચેનો તફાવત.

કંપનીની રચનાના તબક્કાઓને પ્રકાશિત કરો.

 વ્યવસાયિક સંગઠનોના વિવિધ સ્વરૂપો વચ્ચેનો તફાવત.

Sector જાહેર ક્ષેત્ર અને ખાનગી ક્ષેત્રના સાહસો - ખ્યાલ

Sector જાહેર ક્ષેત્રના સાહસોના ફોર્મ: વિભાગીય અન્ડરટેકિંગ્સ, વૈધાનિક નિગમો અને સરકારી કંપની.

 મલ્ટીનેશનલ કંપની - લક્ષણ. સંયુક્ત સાહસો, જાહેર ખાનગી ભાગીદારી - ખ્યાલ

આ એકમમાંથી પસાર થયા પછી, વિદ્યાર્થી / શીખનાર સક્ષમ હશે:

જાહેર ક્ષેત્ર અને ખાનગી ક્ષેત્રના સાહસોની સમજ વિકસિત કરવી

 જાહેર ક્ષેત્રના સાહસોના વિવિધ સ્વરૂપોની લાક્ષણિકતાઓ, યોગ્યતાઓ અને મર્યાદાઓને ઓળખો અને સમજાવો.

મલ્ટિનેશનલ કંપની, સંયુક્ત સાહસો અને જાહેર ખાનગી ભાગીદારીના અર્થ અને સુવિધાઓનો અભ્યાસ કરીને તેની સમજ વિકસિત કરવી.

• વ્યાપાર સેવાઓ - અર્થ અને પ્રકારો. બેંકિંગ: બેંક ખાતાઓના પ્રકાર - બચત, વર્તમાન, રિકરિંગ, ફિક્સ ડિપોઝિટ અને મલ્ટીપલ ઓપ્શન ડિપોઝિટ એકાઉન્ટ.

 બેંક ડ્રાફ્ટ, બેંક ઓવરડ્રાફટ, કેશ ક્રેડિટના ખાસ સંદર્ભ સાથે બેંકિંગ સેવાઓ. ઇ-બેંકિંગ અર્થ, ડિજિટલ પેમેન્ટના પ્રકાર.

• વીમો - સિદ્ધાંતો. પ્રકારો - જીવન, આરોગ્ય, અગ્નિ અને દરિયાઇ વીમો - ખ્યાલ.

• ટપાલ સેવા - મેઇલ, નોંધાયેલ પોસ્ટ, પાર્સલ, સ્પીડ પોસ્ટ, કુરિયર - અર્થ.

આ એકમમાંથી પસાર થયા પછી, વિદ્યાર્થી / શીખનાર સક્ષમ હશે:

વ્યવસાયિક સેવાઓનો અર્થ અને પ્રકારો સમજો.

 વ્યાપાર સેવા બેંકિંગના અર્થ અને પ્રકારોની ચર્ચા કરો

 બેંક ખાતાના તફાવત પ્રકારોની સમજ વિકસિત કરવી.

 બેંકો દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવતી વિવિધ સેવાઓની સમજ વિકસિત કરવી.

 વીમાના સિદ્ધાંત તરીકે વીમાની વિભાવનાને સમજો, ખૂબ સારી આસ્થા, વીમાપાત્ર હિત, વળતર, ફાળો, સબરોગ્રેશનનો સિદ્ધાંત અને કોસા પ્રોક્સીમા.

 વિવિધ પ્રકારના અર્થ વિશે ચર્ચા કરો