ગણિતના વિષયના વિકાસ અને સમાજના ઉભરતી જરૂરિયાતો અનુસાર સમય-સમયે પરિવર્તન આવ્યું છે. વરિષ્ઠ માધ્યમિક તબક્કો એ એક પ્રારંભિક તબક્કો છે જ્યાંથી વિદ્યાર્થીઓ કાં તો ગણિતમાં ઉચ્ચ શૈક્ષણિક શિક્ષણ માટે અથવા એન્જિનિયરિંગ, શારીરિક અને જૈવિક વિજ્ઞાન, વાણિજ્ય અથવા કમ્પ્યુટર એપ્લિકેશન જેવા વ્યવસાયિક અભ્યાસક્રમો માટે જાય છે. હાલનો સુધારેલો અભ્યાસક્રમ રાષ્ટ્રીય અભ્યાસક્રમ ફ્રેમવર્ક 2005 ના અનુરૂપ બનાવવામાં આવ્યો છે અને ગણિત 2005 ના અધ્યાપન વિષય પર ફોકસ ગ્રુપમાં આપવામાં આવેલ માર્ગદર્શિકા મુજબ જે વિદ્યાર્થીઓની તમામ વર્ગોની ઉભરતી જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરવા માટે છે. વાસ્તવિક જીવનની પરિસ્થિતિઓ અને અન્ય વિષયોના ક્ષેત્રોમાંથી વિષયોને પ્રોત્સાહિત કરતા, વિવિધ ખ્યાલો લાગુ કરવા પર વધુ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે.
ઉદ્દેશો:
વરિષ્ઠ શાળાના તબક્કે ગણિત શીખવવાના વ્યાપક ઉદ્દેશો વિદ્યાર્થીઓને સહાય કરવાનો છે:
• મૂળભૂત ખ્યાલો, શરતો, સિદ્ધાંતો, પ્રતીકો અને અંતર્ગત પ્રક્રિયાઓ અને કુશળતાના નિપુણતાના વિશેષરૂપે પ્રેરણા અને વિઝ્યુલાઇઝેશન દ્વારા જ્ જ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરવા અને વિવેચનાત્મક સમજ મેળવવા માટે.
• પરિણામ સાબિત કરતી વખતે અથવા સમસ્યા હલ કરતી વખતે કારણોના પ્રવાહને અનુભવવા માટે.
• સમસ્યાઓ અને જ્યાં શક્ય હોય ત્યાં હલ કરવા માટે પ્રાપ્ત જ્ઞાન અને કુશળતાને એક કરતા વધુ પદ્ધતિ દ્વારા લાગુ કરવા.
• તાર્કિક રીતે વિચારવા, વિશ્લેષણ કરવા અને સ્પષ્ટ કરવા માટે સકારાત્મક વલણ કેળવવા.
• સંબંધિત સ્પર્ધાઓમાં ભાગ લઈને વિષયમાં રુચિ કેળવવા.
• દૈનિક જીવનમાં વપરાયેલા ગણિતના વિવિધ પાસાઓથી વિદ્યાર્થીઓને પરિચિત કરવા.
• વિદ્યાર્થીઓમાં એક શિસ્ત તરીકે ગણિતનો અભ્યાસ કરવા માટેની રુચિ કેળવવા.
• રાષ્ટ્રીય એકીકરણની જરૂરિયાત, પર્યાવરણનું રક્ષણ, નાના કુટુંબના ધારાધોરણોનું પાલન, સામાજિક અવરોધો દૂર કરવા, લૈંગિક પક્ષપાતને દૂર કરવા માટેની જાગૃતિ કેળવવા.
• ગણિતના ક્ષેત્રે તેમના યોગદાન માટે મહાન ગણિતશાસ્ત્રીઓ પ્રત્યે આદર અને આદર વિકસાવવા.
અભ્યાસક્રમ
એકમ શીર્ષક ગુણ
1 સંબંધ અને વિધેય 08 ગુણ
2 સદિશ બીજગણિત 10 ગુણ
3 કેલ્ક્યુલસ 35 ગુણ
4 વેક્ટર અને ત્રિ પરિમાણીય ભૂમિતિ 14 ગુણ
5 સુરેખ આયોજન 05 ગુણ
6 સંભાવના 08 ગુણ
એકમ -1: સંબંધો અને વિધેય
પ્રકરણ – 1 સંબંધો અને વિધેય
સંબંધોના પ્રકાર, વિધેયોના પ્રકાર, વિધેયોનું સંયોજન અને વ્યસ્તસંપન્ન વિધેય
પ્રકરણ - 2 : ત્રિકોણમિતીય પ્રતિ વિધેયો
પાયાના ખ્યાલો, ત્રિકોણમિતીય પ્રતિવિધેયોના ગુણધર્મો
એકમ - 2 સદિશ બીજગણિત
પ્રકરણ – 3 : શ્રેણિક
શ્રેણિક, શ્રેણિકના પ્રકારો, શ્રેણિક પરની પ્રક્રિયાઓ, પરિવર્ત શ્રેણિક, સંમિત અને વિસંમિત શ્રેણિક, વ્યસ્તસંપન્ન શ્રેણિક(સામાન્ય શ્રેણિક)
પ્રકરણ - 4 નિશ્વાયક
નિશ્ચાયક, ત્રિકોણનું ક્ષેત્રફળ, ઉપનિશ્ચાયક અને સહઅવયવ, સહઅવયવજ અને વ્યસ્ત શ્રેણિક, નિશ્ચાયક અને શ્રેણિકના ઉપયોગો
એકમ-3 : કેલ્ક્યુલસ
પ્રકરણ – 5 સાતત્ય અને વિકલનીયતા
સાતત્ય, વિકલનીયતા, ઘાતાંકીય અને લઘુગણકીય વિધેયો, લઘુગણકીય વિકલન, પ્રચલ વિધેયનું વિકલિત, દ્રિતીય કક્ષાનો વિકલિત
પ્રકરણ - 6 : વીકલીતના ઉપયોગો :
રાશિમાં થતા ફેરફારનો દર, વધતાં તથા ઘટતાં વિધેયો, મહત્તમ તથા ન્યૂનતમ મૂલ્યો
એકમ - 4 : વેક્ટર અને ત્રિ પરિમાણીય ભૂમિતિ
પ્રકરણ - 7 : સંકલન
વિકલનની વ્યસ્તક્રિયા તરીકે સંકલન, સંકલન માટેની રીતો, કેટલાંક વિશિષ્ટ વિધેયોના સંકલિત, આંશિક અપૂર્ણાંક ની રીત, ખંડશ: સંકલનની રીત, નિયત સંકલન, નિયત સંકલનનો મૂળભૂત સિદ્ધાંત, નિયત સંકલનની કિંમત મેળવવા માટેની આદેશની રીત, નિયત સંકલનના કેટલાંક ગુણધર્મો
પ્રકરણ - 8 : સંકલનનો ઉપયોગ
સાદા વક્રથી આવૃત પ્રદેશનું ક્ષેત્રફળ
પ્રકરણ - 9 : વિકલ સમીકરણો
પાયાના સિદ્ધાંતો, વિકલ સમીકરણનો વ્યાપક અને વિશિષ્ટ ઉકેલ, પ્રથમ કક્ષાના એક પરિમાણીય વિકલ સમીકરણના ઉકેલ માટેની રીતો
પ્રકરણ - 10 : સદિશ બીજગણિત
કેટલીક પાયાની સંકલ્પનાઓ, સદિશોના પ્રકાર, સદિશોનો સરવાળો, સદિશનો અદિશ સાથે ગુણાકાર, બે સદિશોનો ગુણાકાર
પ્રકરણ -11: ત્રિપરિમાણીય ભૂમિતિ
રેખાની દિકકોસાઈન અને દિકગુણોત્તર, અવકાશમાં રેખાનું સમીકરણ, બે રેખા વચ્ચેનો ખૂણો, બે રેખા વચ્ચેનું લઘુત્તમ અંતર
એકમ - 5 : સુરેખ આયોજન
પ્રકરણ - 12 : સુરેખ આયોજન
સુરેખ આયોજનનો પ્રશ્ન અને તેનું ગાણિતિક સ્વરૂપ
એકમ – 6 : સંભાવના
પ્રકરણ - 13 : સંભાવના
શરતી સંભાવના, સંભાવના પર ગુણાકાર પ્રમેય, બેયઝનો પ્રમેય